شرکت الکترونیک آرتز هر سال نسخه جدید فیفا (FIFA) را منتشر می‌کند. علاقه‌مندان به صنعت بازی‌های ویدئویی به خوبی با سری بازی‌های این مجموعه آشنا هستند.
چند سال پیش با نزدیک شدن به ماه پاییز، بسیاری از کاربران انتظار داشتند با عرضه نسخه‌های جدید فیفا و PES، دوباره رقابت این دو غول فوتبال در دنیای بازی آغاز شود. حالا آن سال‌ها به تاریخ پیوسته‌اند و شبحی بزرگ روی شبیه‌سازهای فوتبال، مخصوصاً فیفا سایه انداخته است.
در نهایت چند ماه پیش الکترونیک آرتز تایید کرد که خود نام «فیفا» هم از این مجموعه بازی‌ها حذف خواهد شد. اگرچه سری فیفا با نام دیگری به کار خود ادامه خواهد داد اما حالا آینده مبهم‌تر از هر زمان دیگری است؛ به این ترتیب، آیا بازی فیفا در سراشیبی سقوط قرار گرفته است یا دوباره برمی‌خیزد و چشم‌ها را خیره می‌کند؟
تغییر یکی از شناخته شده‌ترین نام‌های جهان
در اردیبهشت سال ۱۴۰۱ خبر تغییر نام سری بازی فوتبال محبوب الکترونیک آرتز به EA Sports FC از نسخه آینده رسماً تایید و منتشر شد. پیش از آن یکی از مدیران الکترونیک آرتز از این حرف زده بود که این نام چهار حرفی یعنی FIFA خارج از دوره برگزاری جام جهانی، هیچ ارزش افزوده‌ای برای شرکت ندارد.
در حقیقت الکترونیک آرتز برای هر دوره چهار ساله، مبلغ ۱ میلیارد دلار را به فدراسیون بین‌المللی فوتبال پرداخت می‌کرد. با توجه به دخالت‌های این فدراسیون و اصرار بر باقی ماندن حالت سنتی مسابقات فوتبال در بازی‌های الکترونیک آرتز و از طرفی هم پرداخت چنین مبلغ شگفت‌انگیزی، می‌توان انگیزه‌های الکترونیک آرتز را بهتر درک کرد.
حالا این سوال مطرح می‌شود که با حذف نام FIFA، این سری به کدام جهت حرکت خواهد کرد؟ سمت مثبت یا سمت منفی؟ در نگاه اول همه چیز به نفع الکترونیک آرتز است.
فیفا بعد از تغییر نام چطور عمل خواهد کرد؟
این شرکت می‌تواند از این به بعد، از شکل سنتی مسابقات فوتبال فاصله بگیرد و دست به نوآوری‌هایی بزند که فدراسیون فوتبال همیشه مانع آن شده است. مثلاً امکان توسعه مسابقاتی وجود دارد که اعضای هر تیم کمتر یا بیشتر از ۱۱ نفر باشند.
مورد دیگر فراهم شدن فرصت همکاری با برندهای دیگر است. یکی از این برندها نایکی است و چنین مثال‌هایی فراوان هستند. همچنین الکترونیک قادر خواهد بود راحت‌تر با سایر شرکت‌های فعال در حوزه بازی‌های ویدیویی همکاری کند.
فقدان رقبای بزرگ و تاثیرگذار
با این حال، مواردی که ذکر کردیم در حد تئوری هستند و عوامل دیگری وجود دارند که شاید وضع را بدتر کنند. بازی‌های فیفا در حال حاضر بر بازار شبیه‌سازهای فوتبال حکمرانی می‌کنند. بازی‌های PES کونامی وضع خوبی ندارند و هر سال تمام توجهات به فیفا جلب می‌شود.
از طرفی هم به غیر از بازی‌های مدیریت فوتبال، هیچ شبیه‌ساز مطرح دیگری برای رقابت با فیفا وجود ندارد. این به چه معنا است؟ وقتی رقابت در هر حوزه‌ای کاهش می‌یابد، انحصار اوج می‌گیرد و شرکت‌های اندکی که قادر به بهره‌برداری از شرایط هستند، بدون توجه به سود کاربران، سود خودشان را در اولویت قرار می‌دهند.
اتفاقاً تجربه نشان می‌دهد الکترونیک آرتز استعداد بی‌نظیری برای سود بردن از چنین شرایطی دارد! در این صورت تمام نوآوری‌ها و خلاقیت‌های احتمالی، زیر سایه اهداف تجاری قرار خواهند گرفت.
عرضه سالانه فیفا ادامه می‌یابد
عرضه سالانه بازی‌های فیفا از همان عواملی است که در سابقه الکترونیک آرتز به چشم می‌خورد. ناشر FIFA بدون توجه به تغییرات کوچک و بزرگ و حتی ضرورت وجود یا عدم وجود آن‌ها، هر سال نسخه جدیدی از این بازی را روانه بازار می‌کند.
گاهی اوقات این نسخه‌ها دارای هیچ تفاوت ملموسی با نسخه‌های قبلی نیستند. برخی اوقات هم نسخه‌های جدید نه تنها پیشرفت نکرده‌اند، بلکه در ماه‌های اول عرضه، عملکرد نسبتاً بدتری نسبت به نسخه‌های قبلی دارند.
بنابراین اصرار و تلاش الکترونیک آرتز برای حفظ چرخه سالانه عرضه این سری بازی‌ها برای موضوعی غیر از سود مالی توجیه‌پذیر نیست. کاربران همیشه این سوال را مطرح کرده‌اند که چرا در عوض عرضه نسخه‌های مستقل سالانه، تمرکز شرکت روی انتشار به‌روزرسانی‌های کارآمد قرار نمی‌گیرد؟
سیاست‌های ضد کاربر همه جا نفوذ کرده‌اند
در همین حین نباید فراموش کنیم که نگرش این ناشر بزرگ بازی‌های ویدیویی به پرداخت‌های درون برنامه‌ای همیشه بحث برانگیز بوده است. الکترونیک آرتز از ده سال قبل، شروع به عرضه لوت باکس در بازی‌هایی کرده است که کاربران برای خرید آن‌ها، مبلغ مورد نیاز برای خرید یک بازی AAA را پرداخت کرده‌اند.
با این حال بخش‌های حذف شده از بازی مجدداً تحت سیستم لوت باکس و به صورت تصادفی با مبالغی هنگفت به فروش می‌رسند! جالب است بدانید الکترونیک آرتز یکی از اولین شرکت‌های غربی بود که به استفاده از لوت باکس‌ها مبادرت ورزید.
در واقع FIFA 09 به‌طور گسترده اولین بازی غرب شناخته می‌شود که به عنوان یک عنوان تعاملی پولی و نه رایگان، از چنین سیستمی برای درآمدزایی بیشتر استفاده کرد. بخش Ultimate Team فیفا در حال حاضر مبتنی بر همین سیستم است و طبق اسنادی که در سال ۲۰۲۱ میلادی توسط رسانه CBC فاش شد، الکترونیک آرتز می‌خواهد از تمام تلاش خود برای هدایت بازیکنان به این سمت بهره بگیرد.
کاپیتالیسم پیروز می‌شود
با نگاهی گذرا به سطرهای بالا متوجه می‌شوید حداقل از نظر ما احتمال قابل توجهی برای بروز خلاقیت و نوآوری‌ها در نسخه‌های آینده فیفا وجود دارد. به هر حال، متاسفانه از آن هم بیشتر، احتمال اعمال سیاست‌های ضدکاربر هم هست. الکترونیک آرتز، این غول بی‌شاخ و دم در این بازه زمانی آماده است که با استفاده از جای خالی یک یا چند رقیب قدرتمند، بیش از گذشته به مسیر تجاری خود ادامه دهد.
هر چند عرضه سالانه، پرداخت‌های درون برنامه‌ای و سایر روش‌های درآمدزایی این بازی‌ها تغییر نخواهند کرد اما انتظار می‌رود این بازی‌ها مانند همیشه بازار را قبضه کنند. سری FIFA یا بهتر است بگوییم EA Sports FC، در کنار Call of Duty یکی از پرفروش‌ترین سری بازی‌های تاریخ است.
بنابراین اگر می‌خواهید بدانید با یک سقوط مواجه هستیم یا خیر، باید ابتدا به ذهنیت خودتان رجوع کنید. آیا فروش بالا را نشانه موفقیت در نظر می‌گیرید؟ در این صورت بازی‌های آینده این سری، بهترین عناوین این صنعت خواهند بود؟ آیا هنر، محتوا، خلاقیت و اولویت دادن به کاربران را ارزشمندتر می‌دانید؟ اگر بله، سری فیفا در بهترین حالت، هیچ تکاملی را پشت سر نخواهد گذاشت.
